Om June en hun visie op de energiesector beter te leren kennen heb ik een tweedelig interview afgelegd met Vincent De Dobbeleer (CEO June Energy). In deel 1 bespraken we onder andere wat June uniek maakt en hoe het zit met de milieu-impact van energiebronnen en zonnepanelen. Deel 2 gaat over de energiesector, bespaartips en gedrag veranderen vs omgeving veranderen.
Zijn er zaken die we niet weten over de energiesector of is er iets waar we bewust van moeten worden?
“Er zijn heel veel zaken in de energiesector die mensen niet kennen of niet weten. Of ze daar dan meer over zouden moeten weten, dat laat ik in het midden. Dat is wat aan hunzelf. Het is begrijpelijk dat energie, elektriciteit, gas als vanzelfsprekend wordt beschouwt. Het is normaal dat je het hebt. Dit maakt dat mensen hier niet bij stilstaan, van wakker liggen en hier niet mee bezig zijn. Als gevolg is dikwijls de prijs het meest belangrijke waar de mensen aan denken, jammer genoeg. Meer en meer wordt groene energie en duurzaamheid daar ook wel in meegenomen. Eigenlijk is het niet zo’n evidentie om energie, gas en elektriciteit te hebben. Toch zeker niet op zo’n stabiele manier. In Afrika, Zuid-Amerika en ook in China is er ofwel geen energie ofwel een veel instabieler energienetwerk, waar het uitvallen van het netwerk niet zo abnormaal is. Ik pleit er niet voor om naar zo’n situatie te gaan, maar om te beginnen zou het wel goed zijn als mensen iets meer beseffen dat alles wat we hier hebben niet vanzelfsprekend is. Dat we eigenlijk “dankbaar” mogen zijn dat we die dingen allemaal hebben. Energie is daar zeker één van, want er komt heel wat bij kijken om te zorgen dat het zo simpel lijkt dat we het hebben. Het is eigenlijk helemaal niet zo simpel, wat dat maakt dat het ook niet het allergoedkoopste kan zijn. Iets dat niet eenvoudig is is per definitie duurder dan iets dat wel eenvoudig is. Als er iets is wat goed zou zijn, en dat gaat niet specifiek over de energiesector, is dat mensen zouden moeten beseffen dat wat ze hebben niet zo vanzelfsprekend is.”
Heb je een gouden tip om thuis energie te besparen?
“Op lange termijn is de beste manier zonnepanelen leggen. Ik zeg zonnepanelen, maar het is eigenlijk het beste als je ervoor zorgt dat je je eigen energie kunt produceren. Waarom? Omdat dit is een eenmalige investering is. Vandaag heb je voor vier- à vijfduizend euro een installatie die het verbruik van een gemiddeld gezin afdekt. Afhankelijk van de situatie van je dak. Oké, dit duurt vandaag acht à tien jaar om dat terug te verdienen. Dit is geen korte terugverdientijd, maar ook niet extreem lang en daarna kost de energie je niks meer. Je zult nog moeten aanbetalen voor de kosten van het net, maar je gaat geen kosten meer per kWh hebben. Daarom is dit volgens mij op lange termijn de beste manier om te besparen op verbruik.”
“Aan de andere kant, maar dat is niet op verbruik, is veranderen van energieleverancier uiteraard de gemakkelijkste manier om snel geld te kunnen besparen. Als het puur gaat om gedrag dan zullen het relatief beperkte besparingen zijn. Wat niet maakt dat ze niet zinvol zijn. Er is natuurlijk ook nog een verschil tussen wat je kunt doen en wat je wil doen. Uit onze ervaring zien wij dat in ons huidige klantenbestand relatief bewuste mensen zitten als het gaat om energie. Het zijn mensen die meestal wel weten wat ze nog zouden kunnen doen om minder te verbruiken, maar die zelf de keuze maken om dit eerder niet te doen. Met de reden dat ze vinden dat dit hun comfortniveau aanpast.”
“Ik zal een voorbeeld geven: als je thuis bent en je zit ‘s avond in je living tv te kijken, dan zul je minder energie verbruiken als je in heel je huis alle lichten uitdoet. Ik persoonlijk doe niet alle lichten uit als ik tv kijk, ook al weet ik dat ik daardoor minder ga verbruiken, omdat ik dit minder gezellig vind. Dit zal op jaarbasis misschien niet eens weinig geld zijn wat je kunt besparen. Dit is misschien wat een onnozel voorbeeld, maar over dit soort voorbeelden gaat het wel. Nog een ander voorbeeld kan zijn dat het goedkoper is om je wasmachine te laten draaien op nachttarief in plaats van op dagtarief. Dit is een feit, daar valt geen speld tussen te krijgen. Sommige mensen zijn bereid om dit te doen, maar andere mensen zeggen “foert, ik heb mijn was- of afwasmachine gevuld. Ik druk nu op de knop om om hem aan te zetten en ik ga niet nog drie uur wachten totdat het negen uur is.”. Hiermee denk ik: wie zijn wij om mensen in een bepaalde richting te duwen? Ik ben van mening om eerder te kijken hoe we dit kunnen doen zonder dat het comfortniveau aanpast wordt. Mensen willen wel minder verbruiken als het hun niveau van comfort dat zij belangrijk vinden niet aanpast. De beste manier om te zorgen dat dat ook gebeurt is dat je dit zoveel mogelijk automatiseert. Zodanig dat je daar als mens niet meer tussen moet komen.”
Mensen hebben vaak zelf niet door dat ze bepaalde gewoontes hebben of bepaald gedrag vertonen. Bijvoorbeeld: de kraan laten lopen als je je tanden poetst. Ik zou denken dat het bewust worden van je eigen gedrag ook een belangrijk punt of tip kan zijn. Hoe denk jij hierover?
“Dat is waar. Het is geen specifieke tip van “je moet dit nu doen”, maar dan hebben we het eerder over gedragsverandering. Er zijn natuurlijk wel een aantal zaken die je kunt doen die je comfort niet aanpassen, maar hier zit je dan met de moeilijkheidsgraad van het aanpassen van gedrag. Mensen zijn gewoonte beesten. Ze staan er niet altijd bij stil waarom ze iets doen. Het bewust worden van de gevolgen van gedrag kan helpen om het gedrag aan te passen, dat is een feit.”
Je moet eigenlijk iemand een spiegel kunnen voorhouden om te laten zien wat ze voor gedrag vertonen?
“Het is dat wat ik zeg, de meeste van onze klanten zijn er iets dan wat bewuster mee bezig. Dit is ook één van de redenen waarom ze weten dat wij bestaan, omdat ze bezig zijn met energie, innovatie en technologie. Ze kijken rond naar wat er allemaal is. Het beste zou zijn om mensen hun gedrag te laten veranderen zonder dat ze het zelf echt doorhebben.”
“Op lange termijn zijn er ook nog zoveel zaken die geautomatiseerd kunnen worden. Dit kan de grootste winst zijn op vlak van energievermindering. Dan kom je natuurlijk in domotica, maar een voorbeeld hiervan is: in een wc heeft het alleen zin dat het licht brand op het moment dat iemand op de wc zit, zodra die persoon eruit is heeft het geen zin dat het licht aan is. Je kunt ervoor zorgen dat je het gedrag van een persoon aanpast zodat hij er altijd aan denkt om het licht uit te doen. Als die persoon dat als gewoonte heeft, kan het nog zijn dat hij het wel eens vergeet. Je kunt ook gewoon een bewegingsdetector plaatsen, zo zal het licht altijd uit zijn. Dit is een simpel voorbeeld, maar als je daarover nadenkt zijn in een huis nog heel weinig lichten nodig met een schakelaar. In je woonkamer uiteraard wel, want daar zit je stil in de zetel of stil achter de computer. Dan is het vervelend als de lichten telkens uitgaan. Hoewel dat het ook zou kunnen, afhankelijk van de gevoeligheid en de instellingen. Voor het comfort en de gezelligheid wil je misschien liever niet dat het licht aangaat als je beweegt. Als je verder kijkt zou je in de wc, een gang, een badkamer, een wasruimte, ... perfect een automatisatie van het licht kunnen hebben. Zo zijn er op vlak van verlichting, verwarming en al dat met energieverbruik te maken heeft heel wat automatisatie mogelijkheden die naar onze mening een heel grote impact kunnen hebben op het energieverbruik.”